Đinh Hải Đăng

Khởi nghiệp – cụm từ không còn mấy xa lạ gì với chúng ta ngày hôm nay nữa.

Nhắc đến khởi nghiệp là nhắc đến các doanh nhân thành công, cả trong nước lẫn ngoài nước. Nhắc đến khởi nghiệp là nhắc đến các công ty ý tưởng triệu đô, các công ty thay đổi thế giới v.v.

Tuy nhiên bài viết này sẽ không nói đến khởi nghiệp ở góc nhìn của một doanh nhân.

Đây sẽ là bài viết nói về góc nhìn của một người trẻ (hiện tôi chỉ mới 25 tuổi) đã và đang làm việc cho một công ty khởi nghiệp trong suốt 6 năm qua.

Với những trải nghiệm cá nhân của mình, tôi nghĩ rằng có 7 lý do mà bất kỳ ai, đặc biệt là những bạn trẻ đang trong giai đoạn đầu tiên của sự nghiệp, cũng nên cân nhắc tham gia vào một công ty khởi nghiệp.

Chúng ta hãy cùng tìm hiểu 7 lý do đó ngay bây giờ.

1. Đóng nhiều vai trò

Tôi không biết các công ty lớn thì thế nào, nhưng tôi chắc chắn một điều rằng ở công ty khởi nghiệp thì sẽ không phân hóa chuyên môn trong giai đoạn đầu.

Tại thời điểm mới bắt đầu, bạn có thể là nhân viên marketing kiêm bán hàng kiêm chăm sóc khách hàng. Đó là chuyện hết sức bình thường.

Bạn có nghĩ đó là bóc lột không? Nếu bạn nghĩ như vậy có lẽ bạn không hợp với một công ty khởi nghiệp. Và có lẽ bạn cũng không có những tư tưởng đúng đắn của một nhân viên giỏi.

Thực sự thì chỉ có công ty khởi nghiệp mới mang lại cho bạn cơ hội để va chạm với nhiều loại hình công việc khác nhau. Ở các công ty lớn hơn, bạn rất khó thể nào có được sự tự do đó. Phần lớn bạn sẽ bị dính cứng ở một công việc trong nhiều năm liền.

Theo tôi thì khi chúng ta còn trẻ, chúng ta không nên giới hạn bản thân mình ở bất kỳ vị trí nào. Chúng ta cần trải nghiệm, cần va vấp để trưởng thành hơn.

Đặc biệt, tôi bật mí luôn cho các bạn nào thích làm lãnh đạo, đó là làm lãnh đạo thì bạn cần phải biết nhiều, biết rộng và biết sâu. Cho nên, còn gì tuyệt vời hơn khi bạn được trao cơ hội này?

Bản thân tôi đã từng trải qua những vị trí sau, và nó được chia thành hai giai đoạn:

a. Khi còn là sinh viên:

• Logistics – đây là công việc liên quan đến việc tổ chức sự kiện, chạy vật tư. Do công ty của tôi chuyên về tổ chức các khóa học kỹ năng dài ngày nên công việc này giúp cho tôi có kiến thức về cách tổ chức và sắp xếp một sự kiện như thế nào cho hợp lý.
• Chuyên viên dịch thuật – công việc này mang lại cho tôi kiến thức và kinh nghiệm dịch thuật sách. Nhờ đó trong các công việc về sau này, mỗi khi có nhiệm vụ liên quan đến nghiên cứu và dịch tài liệu thì tôi không gặp quá nhiều khó khăn.
• Trợ lý Huấn luyện viên (Coach) – đây là công việc khá đặc thù liên quan đến việc hỗ trợ tổ chức khóa học và hướng dẫn các bạn học viên. Công việc này, nói không ngoa, là một trong những công việc có giá trị nhất mà tôi vẫn còn sử dụng các kỹ năng đã học được cho đến tận ngày hôm nay trong cương vị làm quản lý.
• Chuyên viên nghiên cứu và phát triển sản phẩm – đây là công việc đòi hỏi khả năng nghiên cứu, đọc và tổng hợp tài liệu. Nhờ vậy mà sau này khi làm quản lý, tôi vẫn có thể giao tiếp dễ dàng với các bạn nhân viên R&D.

b. Khi ra trường:

• Chuyên viên đào tạo – đôi lúc tôi cũng có cơ hội được đứng chia sẻ với các bạn trẻ khác về kinh nghiệm bản thân mình. Thật sự đây là những trải nghiệm quý báu giúp tôi tự tin hơn khi nói chuyện trước đám đông.
• Quản lý sản phẩm công nghệ – nếu bạn để ý sẽ thấy công việc này hoàn toàn không liên quan gì lắm đến toàn bộ những công việc trên kia. Đúng vậy, công việc này liên quan đến phát triển sản phẩm công nghệ, đòi hỏi nhiều tư duy logic. Trong công việc này tôi đã phải học đủ thứ món nghề khác nhau như UX (trải nghiệm người dùng), UI (giao diện người dùng), một chút về lập trình, một chút về marketing, một chút về sales, một chút về chăm sóc khách hàng, một chút về phát triển nội dung.
• Giám đốc (General Manager) – hiện tại là công việc tôi đang làm, với trách nhiệm chính là quản lý chung cho cả hai công ty khởi nghiệp với gần hai mươi nhân viên.

Bạn thấy đấy, nếu không tham gia vào một công ty khởi nghiệp, có lẽ tôi đã không thể nào tích lũy được những kinh nghiệm quý báu này.

2. Quyền ảnh hưởng

Nếu bạn đang đi làm, có thể bạn đã từng gặp những trường hợp đó là tiếng nói của mình gần như không có trọng lượng gì tại công ty. Những quyết định quan trọng thường sẽ không cần phải bàn qua với bạn.

Ngược lại, tại một công ty khởi nghiệp thì quyền ảnh hưởng của bạn sẽ lớn hơn nhiều. Công ty lúc đó chỉ mới có vài nhân viên, và người lãnh đạo thì sẽ cố gắng đảm bảo mọi người cùng nhìn về một hướng nên sẽ cho phép bạn tham gia vào quá trình này.

Đây là lúc bạn được rèn luyện kỹ năng ra quyết định, tư duy phản biện và tư duy logic. Lúc này là lúc người lãnh đạo cần mọi người phải tranh luận để đưa ra kết luận cuối cùng, thay vì chỉ nghe răm rắp lệnh của lãnh đạo.

Bên cạnh đó, bản thân bạn cũng được quyền chủ động đưa ra những giải pháp cho các vấn đề mà công ty gặp phải. Và thậm chí nếu nó đủ tốt, có thể người lãnh đạo sẽ cho phép bạn bắt đầu ngay giải pháp đó luôn.

Không có cảm giác gì tuyệt vời hơn khi biết rằng bạn là một trong số những người đã đóng góp vào định hướng phát triển của công ty.

3. Trui rèn nhân cách

Làm việc trong một công ty khởi nghiệp nghĩa là bạn sẽ không có ngày cuối tuần. Bạn sẽ làm việc ít nhất là 10 tiếng một ngày. Bạn sẽ đối mặt với vô vàn thử thách ập đến. Bạn sẽ phải chạy tiến độ cho kịp mục tiêu đề ra.

Nếu bạn tham gia vào công ty khởi nghiệp ngay trong giai đoạn đầu của nó và sống sót qua nổi giai đoạn ấy, chúc mừng bạn! Bạn vừa nâng cấp bản thân lên một tầm cao mới rồi đấy.

Tôi vẫn còn nhớ những ngày tháng sinh viên của mình. Có những tháng không biết cuối tuần là gì. Có những lúc lễ lộc mọi người đi chơi thì tôi và đồng đội cùng nhau chiến đấu như điên cuồng. Đó là những lúc phải phân thân ra cho học tập, công việc và các mối quan hệ. Lương bổng thì rất ít, chỉ đủ để trang trải sinh hoạt cá nhân mà thôi.

Nhưng tôi vẫn rất hạnh phúc để làm việc. Vì tôi nghĩ rằng đời chẳng mấy khi có cơ hội để làm được một điều gì đó. Và nếu áp lực không giết được mình thì chỉ làm cho mình mạnh mẽ hơn mà thôi.

Nhiều bạn trẻ bây giờ hay sợ áp lực. Thấy làm việc mà phải ở lại trễ một chút là bắt đầu kêu ca ầm trời lên. Tôi nghĩ các bạn thật chẳng biết trân trọng cơ hội. Chịu cực một chút lúc mình còn trẻ để tôi luyện bản thân là một điều đáng bỏ công để làm. Cuộc đời này luôn thử thách bạn, nếu bạn không đủ mạnh mẽ làm sao bạn đứng vững được?

Nếu bạn tin rằng áp lực là tốt, chào mừng bạn đến với một công ty khởi nghiệp.

4. Lãnh đạo từ tư tưởng

Đã khởi nghiệp thì nói chung là vô vàn khó khăn.

Vậy nên chủ doanh nghiệp mà bắt được một nhân viên nào chủ động và sáng tạo thì mừng hơn bắt được vàng.

Kể cả người ấy chưa có chức lãnh đạo đi nữa cũng không sao hết, quan trọng là được việc.

Vậy nên trong một công ty khởi nghiệp, lãnh đạo bắt đầu bằng tư tưởng. Bạn phải có tư duy làm chủ, tư duy của một người lãnh đạo.

Và nó bắt đầu bằng việc lãnh đạo chính bản thân mình.

Tôi vẫn còn nhớ thời gian đầu tôi rất hay đóng góp ý kiến cho các anh lãnh đạo. Thậm chí có những dự án tôi xung phong nhận luôn. Sau đó nỗ lực hết sức để làm cho nó thành hiện thực.

Hoặc là trong các hoạt động của nhóm, tôi luôn là một trong những người hăng hái đi đầu tiên. Chủ động tìm tòi nghiên cứu và học hỏi thêm rất nhiều thứ mới để bổ sung kiến thức cho bản thân.

Nhờ tinh thần như vậy nên dù thời sinh viên tôi chỉ là nhân viên bán thời gian nhưng mọi người trong tổ chức đều có một sự tôn trọng nhất định dành cho tôi.

Sau này làm lãnh đạo thật sự, tôi cũng luôn áp dụng tinh thần này vào công việc.

5. Cơ hội làm chủ

Nếu bạn làm tốt và thể hiện sự cam kết với công ty thì khả năng rất cao công ty sẽ tặng lại cho bạn một phần của nó (cái này tôi không dám chắc, tùy vào lãnh đạo có tốt hay không nữa).

Nếu bạn không phải là người thích tự mình làm chủ thì có lẽ đây là con đường an toàn nhất dành cho bạn.

Hãy tham gia một công ty khởi nghiệp, chiến đấu và cùng người lãnh đạo gầy dựng nó. Khi thành công, bạn sẽ được trao thưởng hậu hĩnh.

6. Một năm làm việc bằng năm năm kinh nghiệm

Thật ra ý này bổ sung cho ý đầu tiên mà tôi nói.

Khởi nghiệp đòi hỏi mọi thứ phải nhanh. Học nhanh. Ra kết quả nhanh. Thay đổi nhanh. Phát triển nhanh.

Chính tốc độ này làm cho chúng ta phải nỗ lực để bắt kịp nó. Nhờ vậy mà kiến thức và kỹ năng chúng ta tích lũy trong vòng 1 năm làm việc có thể bằng cả 5 năm kinh nghiệm của một người bình thường.

Dĩ nhiên nó đòi hỏi bạn phải bỏ thời gian và nỗ lực nhiều hơn rồi. Nhưng khi ta còn trẻ, thứ ta giàu nhất là thời gian và sức khỏe mà. Chẳng có lý do gì chúng ta lại không tận dụng nó để có được những kinh nghiệm quý báu này đúng không?

7. Cảm giác chiến đấu cùng đồng đội

Đây là lý do mà tôi thích nhất.

Tôi thích cảm giác mỗi ngày làm việc được thấy anh em của mình hăng hái giải quyết công việc.

Tôi thích cảm giác cùng chiến đấu với anh em trong những giai đoạn khó khăn nhất.

Tôi thích cảm giác hân hoan ăn mừng chiến thắng sau khi thực hiện một dự án nào đó.

Tôi thích cảm giác lao tâm khổ tứ cùng lãnh đạo. Suy nghĩ đến vắt óc để tìm ra giải pháp cho vấn đề.

Đây có lẽ là cảm giác đặc biệt nhất khi tham gia công ty khởi nghiệp. Và một khi bạn đã nếm trải cảm giác này, bạn sẽ không bao giờ muốn quay lại cảm giác nhàm chán và tẻ nhạt nữa.

Tôi biết có nhiều người đi làm rất là chán nản. Sáng cắp xách đi, tối cắp cặp về. Làm việc với những đồng nghiệp như vậy tôi sợ mình sẽ ù lì ra mất. Chúng ta còn trẻ, tại sao lại cho phép bản thân mình như vậy?

Kết

Lựa chọn là ở mỗi người. Nhưng tôi tin rằng khi còn trẻ, tham gia vào một công ty khởi nghiệp sẽ luôn là một lựa chọn lợi nhiều hơn hại với tất cả mọi người.

Bạn sẽ không bao giờ có thể tìm kiếm được những cảm giác mà tôi nói ở trên trong một tập đoàn lớn (trừ khi tập đoàn đó có tư duy khởi nghiệp).

Nhưng trên hết, đó là chúng ta chỉ có một giai đoạn tuổi trẻ mà thôi. Dù bạn chọn con đường nào đi nữa, thì cũng đảm bảo nó tận dụng tối đa quãng thời gian này của bạn.

Và với tôi, tham gia vào công ty khởi nghiệp chính là cách tuyệt vời nhất.

Câu hỏi dành cho bạn:

Bạn đã từng tham gia công ty khởi nghiệp chưa? Bạn có muốn tham gia một công ty khởi nghiệp hay không? Tại sao?