Đinh Hải Đăng

Khi bạn có một mục tiêu, hay một dự án, hay một ước mơ nào đó muốn thực hiện, thông thường bạn sẽ tìm kiếm những người đã làm được điều đó và học hỏi từ họ. Bạn sẽ muốn tìm hiểu xem người này đã làm những gì, họ có những kinh nghiệm gì, kỹ năng gì, có bằng cấp gì hay không…

Dĩ nhiên, điều này là một chiến lược tốt, nhưng nó cũng dễ khiến ta rơi vào cái bẫy chờ đợi. Ta chờ đến khi nào mọi thứ hoàn hảo, ta chờ đến khi nào ta được như những người đấy rồi mới bắt đầu.

Tuy nhiên, nếu bạn tìm hiểu kỹ hơn, thì những con người này trước đây cũng khởi đầu với nhiều thiếu thốn và không hề có điều kiện hoàn hảo nào cả.

Ira Glass, người dẫn chương trình nổi tiếng cho đài NPR đã từng nói như sau:

“Tôi ước rằng đã có người nói điều này với những người mới vào nghề. Tất cả những người làm công việc sáng tạo như chúng ta bước vào nghề vì chúng ta có khiếu thẩm mỹ tốt. Nhưng có một khoảng trống ở đây. Những năm đầu tiên trong nghề, chúng ta tạo ra sản phẩm, nhưng chúng đơn giản là không đủ tốt. Nó có tiềm năng để trở nên tốt, nhưng lại không thể. Nhưng khiếu thẩm mỹ của bạn – thứ đã thúc đẩy bạn bước vào cuộc chơi này – vẫn còn hiển hiện ở đó. Và chính khiếu thẩm mỹ đó là lý do vì sao bạn thấy thất vọng về sản phẩm của mình.

Rất nhiều người không bao giờ vượt qua khỏi giai đoạn này, và họ bỏ cuộc. Hầu hết những người tôi biết có công việc liên quan đến sáng tạo đều trải qua những năm tháng này. Chúng ta biết rằng sản phẩm của mình không có được cái chất đặc biệt mà chúng ta muốn nó có. Tất cả chúng ta đều trải qua điều này. Và nếu như bạn chỉ mới bắt đầu hoặc đang ở trong giai đoạn này, bạn cần phải biết rằng đây là điều bình thường và điều quan trọng nhất mà bạn có thể làm đó là tạo ra thật nhiều sản phẩm. Hãy ép mình vào một deadline cụ thể để mỗi tuần bạn phải hoàn thành một câu chuyện. Chỉ bằng cách tạo ra một lượng lớn sản phẩm thì bạn mới có thể thu hẹp khoảng cách đó lại, và những gì bạn tạo ra mới có thể có được cái chất mà bạn tham vọng đạt tới. Và tôi mất nhiều thời gian hơn bất kỳ ai để nhận ra điều này.

Nó sẽ mất rất nhiều thời gian. Và đó là điều bình thường. Nhưng bạn cần phải chiến đấu để vượt qua nó.”

Bạn thấy đấy, chẳng có nghệ sĩ nào chờ đến khi kỹ thuật của mình hoàn hảo rồi mới bắt đầu vẽ. Chẳng có nhà văn nào chờ đến khi khả năng viết lách của mình hoàn hảo rồi mới bắt đầu viết. Chẳng có doanh nhân nào chờ đến khi có đủ tiền rồi mới bắt đầu. Tất cả họ đều bắt đầu một cách không hoàn hảo, và trên con đường theo đuổi nó, họ sẽ dần dần hoàn thiện bản thân mình hơn mỗi ngày.

Tôi thấy rằng có ba điều chúng ta thường hay viện vào để không bắt đầu một thứ gì đó.

Tôi không có thời gian (No Time)

Nếu bạn suy nghĩ logic hơn, thì cứ mỗi ngày mà bạn trì hoãn không thực hiện mục tiêu hay ước mơ của mình, bạn lại bị rút ngắn đi một ngày để thực hiện nó. Giả sử ước mơ của bạn cần 10 năm để đạt được, và bạn trì hoãn 1 năm không bắt đầu, nghĩa là bạn chỉ còn 9 năm để thực hiện nó mà thôi.

Bạn, tôi, hay bất cứ ai đều có đủ lượng thời gian mình cần để thực hiện một điều gì đó. Câu hỏi quan trọng hơn là: “Bạn làm gì với thời gian bạn được cuộc sống này trao cho?”

Ta hay nói thời gian là vàng bạc. Không, với tôi thời gian là cuộc sống. Hai mươi bốn tiếng trôi qua là hai mươi bốn tiếng cuộc sống của bạn được kéo dài hơn. Và chúng ta thường hay nói rằng “làm gì đó để giết thời gian”. Sai rồi, chúng ta đang giết chết cuộc sống của mình đấy bạn tôi.

Vậy nên, nếu bạn đang có một dự án, một ước mơ, hay một mục tiêu nào đó muốn thực hiện, thì hãy làm ngay đi.

Tôi không có kinh nghiệm (No Experience or Education)

Kinh nghiệm là gì, nếu không phải là điều gì đó ta học được sau khi đã làm một việc gì đó? Bạn làm thế nào để có kinh nghiệm kinh doanh nếu không từng thử qua kinh doanh? Bạn làm thế nào để có kinh nghiệm viết sách nếu không thử viết sách? Bạn làm thế nào để có kinh nghiệm thuyết trình nếu bạn chưa từng thử qua thuyết trình?

Bạn hiểu ý tôi muốn nói chứ? Theo tôi, kinh nghiệm được mọi người đánh giá quá cao.

Một người làm điều gì đó 15 năm thì chưa chắc có 15 năm kinh nghiệm. Mà có thể là 1 năm kinh nghiệm được lặp đi lặp lại 15 lần. Một người chỉ có 5 năm kinh nghiệm, nhưng mỗi năm họ cải thiện, học hỏi và hoàn thiện mình hơn thì cũng hơn hẳn người có 1 năm kinh nghiệm lặp lại 15 lần.

Chúng ta hay nghĩ rằng phải chờ mình lớn một chút nữa, trưởng thành một chút nữa thì mới có thêm được kinh nghiệm. Nhưng thật ra, sự trưởng thành không đến từ độ tuổi mà từ những bài học trên từng chặng đường đi.

Vậy nên, hãy dẹp bỏ cái lý do không đủ kinh nghiệm của bạn đi. Nếu bạn muốn làm, cứ làm thôi.

Tôi không có tiền (No Money)

Steve Jobs không cần tiền để bắt đầu dự án Apple I của ông. Mark Zuckerberg không cần tiền để bắt đầu Facebook. Mẹ Teresa không cần tiền để bắt đầu sứ mệnh của mình. J.K.Rowling khi viết Harry Potter trong người không một xu dính túi. Nếu những con người này có thể thành công mà không cần phải có tiền trước đó, thì bạn cũng làm được như vậy.

Trên thực tế, tôi cho rằng ước mơ của bạn mà phải cần có tiền trước đó để thực hiện thì có lẽ ước mơ đó chưa đủ mạnh hoặc chưa đủ hấp dẫn hay có thể tạo nên sự khác biệt gì cho cuộc sống này đâu.

Nếu giả sử bây giờ tôi cho bạn 100$ và yêu cầu bạn chỉ chi trong khoảng này trong 1 tháng, bạn chắc chắn sẽ tìm ra cách để chi tiêu hợp lý. Vậy nên, hãy thử động não suy nghĩ xem dự án của mình có thể tận dụng những nguồn lực nào để hiện thực hóa nó? Tin tôi đi, chắc chắn bạn sẽ nghĩ ra rất nhiều cách thú vị để thực hiện nó mà không cần có tiền đấy.

Đừng chờ đến khi mọi thứ hoàn hảo rồi mới bắt đầu. Vì chẳng có lúc nào là hoàn hảo cả. Đừng chờ đến khi bạn có đủ thời gian mới bắt đầu, vì thời gian của bạn đang ngắn đi từng ngày. Đừng chờ đến khi bạn có đủ kinh nghiệm mới bắt đầu, vì bạn chỉ có kinh nghiệm khi bạn đã làm nó. Đừng chờ đến khi bạn có đủ tiền mới bắt đầu, vì nếu có đủ tiền để bắt đầu thì có lẽ bạn cũng chẳng cần phải làm điều đó rồi.

Hãy bắt đầu, một cách không hoàn hảo, và nỗ lực mỗi ngày để trở nên hoàn hảo.

Đinh Hải Đăng

P/s: dành cho những bạn nào muốn bắt đầu và cần một người đồng hành, tôi đang thực hiện dịch vụ Life Coaching và Career Coaching. Đây là một hình thức hỗ trợ rất tuyệt vời để giúp bạn tiến đến mục tiêu của mình. Chi tiết bạn vui lòng xem tại dịch vụ Life Coaching và Career Coaching.